Opis:
Telo sipe je simetrično i podeljeno na glavu i trup. Glava je od trupa odvojena tankim vratom. Telo joj je sa gornje strane prekriveno plaštom a sa donje strane ima otvoren levak koji vodi u šupljinu plašta. Plašt je uz ivicu tela izvučen i stvara pokretno peraje koje okružuje tijelo. Na prednjoj strani glave se nalaze usta sa vilicama, oko kojih ima osam kraćih krakova sa pipcima i dva duža kraka sa proširenjima na kraju, na kojima su pijavke.
Veličina varira od vrste do vrste, u opsegu od nekoliko desetina centimetara dužine (npr. obična sipa (Sepia officinalis) može porasti do 49 centimetara dužine i 4 kilograma težine). Pliva vrlo brzo, tako što usisava i istiskuje vodu iz šupljine plašta kroz levak. Sipe na glavi imaju velike i dobro razvijene oči, među najrazvijenijim u celom životinjskom carstvu. Organogeneza očiju glavonožaca se bitno razlikuje od organogeneze kičmenjaka poput ljudi. Veštačke sličnosti između očiju glavonožaca i kičmenjaka se smatraju primerom konvergentne evolucije. Zenica oka sipe je u obliku duplog V (W) sa blagim ivicama. Iako ne mogu da razlikuju boje one mogu da osete polarizaciju svetlosti što pospešuje njihov osjećaj kontrasta. Na retini imaju dve grupice osetljivih ćelija (poznate pod nazivom „fovea“), od kojih jedna služi da gleda napred a druga da gleda nazad. Sočiva, umesto da menjaju oblik, se kružno kreću i menjaju oblik celog oka da bi promenila fokus.
Krv sipe je neobične zelenkasto-plave boje jer sadrži proteine sa bakrom koji prenose kiseonik za razliku od crvenog hemoglobina sa gvožđem kod sisara. Krv pumpaju tri odvojena srca od kojih dva služe za pumpanje krvi u škrge (po jedno srce za dve škrge) a treće za ostatak tela. Srce sipe mora da ostvaruje znatno viši krvni pritisak nego druge životinje zbog slabije prenosivosti kiseonika u hemocijaninu nego u hemoglobinu.
Sipe, kao i lignje i hobotnice, sadrže u sebi mastilo. Nekad su ljudi ovo mastilo koristili kao bitan izvor farbe, poznate pod nazivom „sepija“. Danas su farbe veštačkog porekla zamenile sepiju sipa.
U cilju komunikacije sa drugim sipama ili kada žele da se sakriju od predatora, sipe mogu vrlo brzo izmeniti boju tijela. Zbog toga ih često zovu „morskim kameleonima“. Ova mogućnost se zasniva na grupama crvenih, žutih, smeđih i crnih pigmentskih ćelija hromatofora, iznad sloja iridofora i leukofora koje odbijaju svjetlost, sa po najviše 200 ovakvih ćelija po kvadratnom milimetru. Ove ćelije imaju posebne odeljke sa pigmentom i velike membrane koje se presaviju kad se ćelija povuče. Sa strane postoji 6-20 mišićnih ćelija koji se mogu zategnuti i pritisnuti pigmentne ćelije uz gornji sloj kože. Žute hromatofore (ksantrofore) su najbliže površini kože, crvene (eritrofore) ispod njih a smeđe i crne su odmah iznad sloja iridofora. Iridofore odbijaju plavu i zelenu svjetlost. Iridofore su pločice sačinjene od hitina i proteina koje mogu da odbijaju svetlost iz sipinog okruženja. Zbog njih sipa ima nijanse plave, zelene, zlatne ili srebrne boje. Sve ove boje se mogu kombinovati. Na primjer, narandžasta boja se može dobiti pomoću crvenih i žutih hromatofora, a ljubičasta boja kombinujući crvene hromatofore i iridofore. Svetlo-zelena se može dobiti kombinujući žute hromatofore i iridofore. Pored toga što može primiti boju sredine, sipa može i odbijati svtlost uzrokujući polarizaciju da bi slala signale drugim morskim životinjama od kojih mnoge to mogu da primijete.
Naučnici razmatraju mogućnost da su oči sipa u potpunosti razvijene i prije rođenja tako da razgledaju okolinu dok su još u jajetu. Skupina francuskih istraživača je dodatno ukazala na mogućnost da sipe najviše vole da love plijen koji su ugledale prije nego što su se izlegle iz jajeta.[5]
Rasprostranjenost:
Sipe su vrlo rasprostranjene morske životinje. Mogu se naći u Sredozemnom moru, istočnoj Aziji, Lamanšu, Jadranskom moru i na mnogim drugim mjestima širom svijeta. Sipama je najčešće stanište iznad peščanog ili peščano-muljevitog morskog dna.
Način života i ishrana:
Sipe su grabljivci. Hrane se malim mekušcima, ribama i račićima, kao i drugim sipama.
Nutritivna vrednost:
Sipe su popularne u ishrani, naročito u istočnoj Aziji gdje se jedu sušene kao užina. Sipe su takođe vrlo popularne u Italiji, gde se spremaju po receptu „rizoto al nero di sepija“ (ital. Risotto al Nero di Seppia, bukvalno „crna riža sa sipom“. Kod nas se isti recept naziva „crni rižoto“ i vjerovatno je nastao u Veneciji a zatim se raširio širom Jadrana. Riža postaje „crna“ zbog mastila koje se nalazi u sipi. U španskoj kuhinji, naročito u obalnim krajevima, mastilo iz sipa i lignji se koristi u pripremi morske hrane da dā posebnu boju i ukus. Koristi se u pripremi riže, testenina i kuvane ribe.
